6 มกราคม 2568 : ในยุคดิจิทัลที่เทคโนโลยีก้าวล้ำไปอย่างรวดเร็ว การลงทุนในสินทรัพย์ดิจิทัลได้กลายเป็นหนึ่งในหัวข้อที่ได้รับความสนใจจากนักลงทุนทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็นบิตคอยน์ (Bitcoin) อีเธอเรียม (Ethereum) หรือโทเคนที่ใช้เทคโนโลยีบล็อกเชน การลงทุนในสินทรัพย์เหล่านี้ถือเป็นโอกาสใหม่ที่สามารถสร้างผลตอบแทนสูง แต่ในขณะเดียวกันก็มีความเสี่ยงที่ต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ

เพื่อให้การลงทุนปลอดภัย หน่วยงานกำกับของไทย ให้ความสำคัญเกี่ยวกับเรื่องนี้ค่อนข้างมาก ทางสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) จึงให้ความสำคัญกับการทำหน้าที่ในการเก็บรักษาทรัพย์สินของลูกค้าของผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล โดย ก.ล.ต. ได้ดำเนินการอย่างต่อเนื่องในหลายมิติเพื่อให้มั่นใจได้ว่าผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลได้ปฏิบัติให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์การเก็บรักษาทรัพย์สินของลูกค้า และทรัพย์สินของลูกค้าที่ฝากไว้กับผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล มีการเก็บรักษาไว้ในระบบที่มีความมั่นคงปลอดภัย

ล่าสุด ฝ่ายนโยบายสินทรัพย์ดิจิทัล สำนักงานก.ล.ต. ระบุว่า พระราชกำหนดการประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล พ.ศ. 2561 (พ.ร.ก. สินทรัพย์ดิจิทัลฯ) ได้กำหนดหน้าที่ให้ผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลที่มีการเก็บรักษาทรัพย์สินของลูกค้าต้อง จัดทำบัญชีทรัพย์สินของลูกค้าแยกแต่ละราย พร้อมเก็บรักษาทรัพย์สินแยกออกจากทรัพย์สินของบริษัทโดยไม่อาจนำไปใช้เพื่อการอื่นใดได้ อีกทั้ง ยังกำหนดให้ทรัพย์สินของลูกค้าที่อยู่ในบัญชีของผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลยังคงเป็นทรัพย์สินของลูกค้า อันเป็นการแสดงถึงเจตนารมณ์ของกฎหมายที่มุ่งเน้นให้ทรัพย์สินของลูกค้าได้รับความคุ้มครอง

นอกจากนี้ ก.ล.ต. ยังกำหนดหลักเกณฑ์เพื่อทำให้มั่นใจว่าสินทรัพย์ดิจิทัลของลูกค้ามีการจัดเก็บไว้อย่างเหมาะสม โดยให้ผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลจัดเก็บสินทรัพย์ดิจิทัลของลูกค้าส่วนใหญ่ไว้ใน cold wallet และผู้ให้บริการรับฝากสินทรัพย์ดิจิทัล (third-party custodian) ที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์ สำหรับส่วนที่เหลือให้จัดเก็บไว้ใน hot wallet ในสัดส่วนที่เหมาะสมและเพียงพอการให้บริการแก่ลูกค้า

ทั้งนี้ ผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลต้องแจ้งให้ลูกค้าทราบถึงการนำสินทรัพย์ดิจิทัลของลูกค้าไปฝากไว้กับผู้ให้บริการอื่น และต้องเปิดเผยข้อมูลและแจ้งความเสี่ยงที่อาจเกิดจากการฝากทรัพย์สินดังกล่าวให้ลูกค้าทราบ โดยผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลต้องรับผิดชอบต่อความเสียหายที่อาจเกิดจากการสูญหายหรือเสียหายจากการฝากสินทรัพย์ดิจิทัลดังกล่าวด้วย

ทั้งยังกำหนดให้ผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลต้องดำรงเงินกองทุน เพื่อรองรับความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการเก็บรักษาทรัพย์สินลูกค้า (custody risk) ที่อาจเกิดขึ้นกับสินทรัพย์ดิจิทัลของลูกค้าอย่างเพียงพอด้วย โดย ก.ล.ต. ได้มีการติดตามการดำรงสัดส่วนการเก็บรักษาสินทรัพย์ดิจิทัลของผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลเป็นรายวัน

ขณะเดียวกัน ก.ล.ต. มีการติดตามข้อมูลการประกอบธุรกิจ ผ่านระบบการนำส่งข้อมูล ซึ่งผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลมีหน้าที่นำส่งให้ ก.ล.ต. เป็นรายวัน โดยข้อมูลดังกล่าวรวมถึงข้อมูลปริมาณสินทรัพย์ดิจิทัลคงเหลือของผู้ลงทุน และบัญชีเก็บสินทรัพย์ดิจิทัลของผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล ซึ่งแสดงให้เห็นถึงจำนวนและประเภทสินทรัพย์ดิจิทัลของลูกค้าที่อยู่ในความดูแลของผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล

อีกทั้ง ผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลต้องจัดให้มีระบบการจัดการและจัดเก็บข้อมูลเกี่ยวกับการประกอบธุรกิจให้ถูกต้อง ครบถ้วน ตรวจสอบได้ และปลอดภัย ซึ่งรวมถึงข้อมูลจำนวนสินทรัพย์ดิจิทัลและแหล่งจัดเก็บสินทรัพย์ดิจิทัลโดยให้จำแนกข้อมูลของสินทรัพย์ดิจิทัลแต่ละเหรียญเพื่อใช้ในการสอบทานข้อมูลทรัพย์สินของลูกค้า โดยต้องจัดเก็บในลักษณะที่พร้อมให้ ก.ล.ต. เรียกดูหรือตรวจสอบได้ทันที

สำหรับในกรณีที่พบความผิดปกติจากข้อมูลที่ได้รับ นอกเหนือจากการติดตามผ่าน off-site monitoring ก.ล.ต. อาจเข้าตรวจสอบ ณ ที่ทำการของผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลเป็นรายกรณี เพื่อทำการสอบทานและตรวจสอบการเก็บรักษาทรัพย์สินของลูกค้าเพื่อให้มั่นใจว่าทรัพย์สินของลูกค้าจะไม่ถูกนำไปใช้นอกเหนือจากวัตถุประสงค์ของลูกค้า

อย่างไรก็ตาม การกำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการเก็บรักษาทรัพย์สินลูกค้า การกำหนดหน้าที่ในการเปิดเผยข้อมูลต่อลูกค้าของผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล การติดตามข้อมูลผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลผ่านแบบรายงานต่างๆ และการเข้าตรวจสอบเมื่อพบความผิดปกติ ถือเป็นหนึ่งในภารกิจสำคัญของ ก.ล.ต. ซึ่งได้ดำเนินการมาอย่างต่อเนื่องและมุ่งมั่น เพื่อสร้างสภาพแวดล้อมในตลาดสินทรัพย์ดิจิทัลให้มีความน่าเชื่อถือ และมีกลไกคุ้มครองผู้ลงทุนได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อสร้างสมดุลระหว่างการคุ้มครองผู้ลงทุนและการส่งเสริมนวัตกรรมทางการเงิน อันเป็นการส่งเสริมการเติบโตของเศรษฐกิจดิจิทัลอย่างยั่งยืน

คำเตือน : การลงทุนในสินทรัพย์ดิจิทัลเป็นโอกาสที่น่าสนใจในยุคปัจจุบัน แต่ต้องมาพร้อมกับการศึกษาที่ดีและการบริหารความเสี่ยงที่เหมาะสม เพื่อให้คุณสามารถก้าวสู่โลกการลงทุนใหม่นี้ได้อย่างมั่นคงและปลอดภัย